فارسی رو : کمیسیون مستقل انتخابات روز دوشنبه آمار تازۀ شرکت‌کنندگان در انتخابات ریاست جمهوری را منتشر کرد. تاکنون از ۲۲ هزار و ۵۸۸ محل، یک میلیون و ۷۳۷ هزار و ۷۸ رأی بایومتریک شده حساب شده است. کمیسیون اعلام کرد که آرای 3900 محل رأی دهی شمارش نشده است.

کمیسیون آرای بایومتریک ناشدۀ اکثر ولایت‌ها را حذف کرده است. ارقام تازۀ کمیسیون نشان‌دهندۀ تغییر چشمگیر در شمار رأی دهندگان است. کمیسیون انتخابات آمار تخمینی اشتراک‌کننده‌گان انتخابات ششم میزان را نزدیک به ۲.۷ میلیون اعلام کرده بود. اما احتمال می‌رود شمار شرکت‌کنندگان در انتخابات به یک ونیم میلیون کاهش یابد. هنوز رأی‌های تکراری و دچار اشکال از فهرست بیرون نشده است. با نشر ارقام تازۀ رأی دهندگان، در آمار رأی دهندگان برخی ولایات، 90 درصد تغییر مشاهده می‌شود. رقم شرکت‌کنندگان ناکامی همۀ نامزدان به ویژه مدعیان رهبری و زعامت سیاسی افغانستان است.

به دنبال نشر ارقام تازۀ رأی دهنده‌گان ولایات و سقف شرکت‌کننده‌گان در انتخابات ریاست‌جمهوری، دو تیم پیشتاز انتخاباتی واکنش‌های متفاوتی داشتند.

تیم ثبات و همگرایی به رهبری عبدالله عبدالله رییس اجرایی حکومت از ابطال آرای خیالی و معیارقراردادن بایومتریک در انتخابات استقبال کرد. هواداران عبدالله عبدالله تغییر در شمار رأی دهندگان را نشانۀ پیروزی خود دانسته و در شبکه‌های اجتماعی به تمجید و توصیف کمیسیون انتخابات پرداختند.

در سوی دیگر، تیم دولت‌ساز به رهبری محمد اشرف غنی رییس جمهور کنونی، با سکوت و آرامش به تغییرات تازه در شمار رأی دهندگان پاسخ داد.

طبق برنامۀ ریزی قبلی کمیسیون انتخابات، نتیجۀ نخستین انتخابات باید در 27 میزان منتشر شود. اما احتمال کمی وجود دارد که کمیسیون بتواند نتیجه را در این روز اعلان کند. کمیسیون انتخابات یک برنامۀ هشت مرحله‌یی را به منظور جداسازی آرای پاک و آرای جعلی روی دست گرفته است که پروسه را بیشتر از پیش طولانی خواهد ساخت.

برنامۀ دولت‌ساز

محمد اشرف‌غنی با توجه به برنامه‌ریزی گستردۀ انتخاباتی و قرارداشتن در رأس قدرت، تمام تلاش خود را به کار بست تا نتیجۀ انتخابات را در دور اول به نفع خود رقم بزند و از رفتن انتخابات به دور دوم و یا هم پیروزی تیم‌های رقیب جلوگیری کند. تیم دولت ساز از یک سال بدین‌سو برنامۀ انتخاباتی و کمپاینی خود را آغاز کرد. چهره‌های وابسته به خود را به نهادهای محلی از جمله ولایت‌ها و ولسوالی‌ها گماشت. ده‌ها میلیون دالر را روی جذب مهره‌های درشت قومی و فرماندهان تأثیرگذار جهادی به مصرف رسانید. اما مصارف هنگفت نتوانست این تیم را به هدف برساند. تهدیدهای طالبان و ناامیدی مردم از انتخابات و نبود یک گزینۀ تجربه ناشده در میان نامزدان سبب شد که شمار اندکی به پای صندوق‌های رأی بروند.

سقف شرکت‌کنندگان یک ناکامی بزرگ به همۀ نامزدان انتخابات و رهبران سیاسی به ویژه تیم دولت ساز بود. حالا تیم دولت ساز به این نتیجه رسیده که پیروز انتخابات 1398 نیست. شمار رأی دهندگان در سطح افغانستان به ویژه ولایات جنوب و شرقی، امیدهای این تیم را به یأس مبدل ساخته است. از این رو، دولت ساز تلاش دارد که انتخابات را به دور دوم ببرد. طبق قانون انتخابات، «هرگاه نامزدان بیشتر از ۵۰ درصد آرای اجرا شده قانونی را در انتخابات حاصل کرده نتوانند، در مدت دوهفته بعد از اعلام نتایج انتخابات بین دو نفر ازکاندیدانی که بیشترین آراء را کسب نموده اند، باردیگر انتخابات صورت می‌گیرد.» تیم دولت ساز به خوبی می‌داند که کمیسیون انتخابات توانایی برگزاری انتخابات را در خلال دوهفته ندارد. کمیسیون قادر نیست در این مدت 200 میلیون دالر را تهیه کند. همچنان، حکومت با توجه به درگیری‌های گسترده قادر نیست مواد انتخاباتی را باردیگر به ولایات منتقل کند. از سوی دیگر، ماه قوس در افغانستان زمستان است و به دلیل برفباری و سرمای شدید، امکان برگزاری انتخابات در بسیاری از ولایات فراهم نیست. از این رو، دولت ساز یک سال دیگر می‌تواند به عمر خود بیافزاید. اکنون حکومت وحدت ملی یک سال بیشتر از موعد قانونی به کار ادامه داده است. با رفتن انتخابات به دور دوم، تداوم کار حکومت برای یک سال دیگر تضمین می‌شود. با توجه به تجربۀ انتخابات‌های گذشته تا انتخابات دور دوم ریاست جمهوری به نتیجه‌یی منجر شود، امکان سپری‌شدن سال سوم نیز وجود دارد!

آجندای ثبات و همگرایی

تیم ثبات و همگرایی یک روز پس از انتخابات اعلام پیروزی کرد. رییس تیم ثبات و همگرایی گفت که آمار و ارقام رسیده به آنان نشان می‌دهد که در دور اول انتخابات به پیروزی رسیده‌اند و نیازی به دور دوم نیست.

برای تیم ثبات و همگرایی فقط یک گزینۀ مطلوب وجود دارد و آن‌هم پیروزی آنان در دور اول انتخابات ریاست جمهوری است. با رفتن انتخابات به دور دوم بیشترین آسیب به تیم ثبات و همگرایی خواهد رسید. تیم ثبات و همگرایی متشکل از رهبران اقوام و فیگورهای سیاسی است. حفظ و وحدت تیم تا دور دوم انتخابات کار دشوار و طاقت‌فرساست. هر یک از رهبران تیم خواهان امتیازات و مطالباتی هستند که اجرای آن از توان رهبر تیم ثبات و همگرایی بالاست. از این رو، احتمال می‌رود تا دور دوم انتخابات شکست و ریختی در ترکیب تیم به وجود آید.

مهمتر از همه این که تیم دولت ساز عملاً در قدرت وجود دارد و دور دوم انتخابات تداوم حاکمیت آنان را تضمین می‌نماید. فرصت یک ساله به تیم دولت ساز زمینه را فراهم می‌سازد که روی خلاها و نقاط ضعف خویش بیشتر کار کنند. آنان می‌توانند به لطف امکانات گستردۀ دولتی برخی رهبران سیاسی را بخرند.

با این حال، تیم ثبات و همگرایی، معتقد است که اگر تقلب‌های انتخاباتی خنثا شود، آنان با یک میلیون رأی به پیروزی خواهند رسید. اما اکثر ناظران با توجه به تغییرات در شمار رأی دهندگان، احتمال رفتن انتخابات به دور دوم را محتمل می‌دانند. به باور اکثریت تحلیلگران افغان، هیچ یک از نامزدان قادر نخواهند شد که بالاتر از یک میلیون رأی به دست آورند تا انتخابات را در دور اول به نفع خود ختم سازند.